W Unii Europejskiej o świadectwach energetycznych mówi się już od 2002 w związku z dyrektywą 2002/91/WE w której świadectwa energetyczne mają być uregulowane prawnie przez każde z państw. W Polsce dyrektywa ta została zastosowana już w 2008 roku, ale nie istniały silne bodźce do praktycznego jej zastosowania na szeroką skalę. Zmieniło się to w 28.04.2023 roku.
Spis treści
Cel / idea świadectw energetycznych
Idea samych świadectw jest oczywiście związana z ochroną klimatu. Około 40% zapotrzebowania na energię w Polsce jest zużywane przez budynki. Idea świadectw ma na celu zwiększenie świadomości społecznej na ten temat. Świadectwa mają stać się bodźcem do oszczędności w zużyciu energii w skali globalnej jak i na skalę indywidualnych gospodarstw. Bez określenia stanu obecnego, nie jesteśmy w stanie prognozować co przed nami, celem jest oczywiście redukcja emisji. To tyle jeśli chodzi o górnolotną ideę.
Dla osób indywidualnych, które chcą otrzymać świadectwo najważniejsze jest po prostu “załatwienie” świadectwa i być może nikt z własnej woli go nie zleci dla samej idei walki ze zmianami klimatycznymi . Dlatego świadectwa stały się elementem obowiązkowym innych czynności obywatela takich jak np. sprzedaż mieszkania czy ubieganie się o dofinansowanie lub w przypadku najmu.
Szkoda, że świadectwa odbierane są jako uciążliwa formalność, gdyż prawidłowo wykonane świadectwo energetyczne może być autentycznym bodźcem do obniżenia kosztów eksploatacji i w konsekwencji zwiększenia wartości rynkowej budynku. Ma na to wpływ wiele czynników ale o tym w osobnym wpisie.
Świadectwo energetyczne definicja
Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku (w skrócie nazywane świadectwem energetycznym a czasem certyfikatem energetycznym lub paszportem energetycznym budynku) jest to dokument zawierający podstawowe dane i wskaźniki zużycia energii określające poziom jakości energetycznej budynku lub jego części.
fragment książki, Maciej Robakiewicz, “Świadectwa Energetyczne budynków zastosowanie – wymagania -metody wykonania”, wyd. Polcen 2023
Co znajduje się w świadectwie energetycznym. Rodzaje energii.
Każdy intuicyjnie i praktycznie płacąc rachunki rozumie jaki rodzaj energii jest zużywany przez typowy budynek co obrazuje również grafika poniżej. Mamy więc energie potrzebną na:
- ogrzewanie i wentylacje
- ciepłą wodę użytkową
- chłodzenie (w niektórych budynkach)
- oświetlenie (*uwzględniane w świadectwach dla budynków innych niż mieszkalne)
Energia użytkowa. Energia końcowa. Energia pierwotna.
Dodatkowo dochodzi nam pojęcie zapotrzebowania na energię. Możemy wyróżnić 3 kategorie energii które składają się bezpośrednio na wskaźniki widoczne na gotowym świadectwie:
- energia użytkowa (EU) – to co zużyjemy bezpośrednio w budynku. Układ wyidealizowany zamknięty bez analizy czynników zewnętrznych.
- energia końcowa (EK) – dostarczona do budynku uwzględniająca straty na przesyle. Za tą energię płacimy rachunki.
- energia pierwotna (EP) – energia zawarta w surowacach (np. paliwach stałych) z których produkowana jest energia. Uwzględniona jest również energia potrzebna przy jej wytworzeniu i przesyle. Np. dostarczenie węgla do budynku wymaga paliwa do samochodu dostawczego. Wcześniej węgiel jest wydobywany przez kopalnie, która również zużywa dużo energii na systemy wydobywcze itp.
Z perspektywy końcowej oceny wystawionej na świadectwie brana jest pod uwagę Energia Pierwotna odniesiona do wartości referencyjnych, które różnią się w zależności od typu budynku. Na świadectwie zobrazowane jest to w formie kolorowego suwaka w gradiencie od zielonego do czerwonego.
*Być może ocena za pomocą suwaka zostanie niebawem zastąpiona klasami energetycznymi podobnymi jak przy sprzętach AGD np. A+, B, C itd.
Wzór / szablon świadectwa energetycznego
Wzór świadectwa energetycznego można znaleźć na stronach rządowych (tutaj) . Możecie go również pobrać w formacie PDF poniżej.